Willen we niet allemaal gelukkig zijn?

 

Tijdens de krokusvakantie vluchtte ik naar zee. Vluchten is natuurlijk een groot woord in vergelijking met wat andere mensen meemaken, maar ik bedoel vooral dat ik even niet thuis wilde zijn. Een ander soort vluchten dus. Ik wilde even weg van alles wat met school en online lesgeven te maken had om te kunnen uitwaaien en loslaten. Mijn leven was met code oranje eind oktober van de ene dag op de andere in een grote stressfactor veranderd. Ook dat valt natuurlijk  te nuanceren als het een vergelijking wordt, maar iedereen beleeft stress en problemen op een eigen manier. Ik wilde dus even weg: drie dagen buitenlucht en wandelen. De derde dag koos ik voor een wandeling in de polders en kwam ik een bord tegen met uitleg over een amfibieënoversteekplaats. Men had er bij het heraanleggen van de weg voor gekozen om een tunnel als veilige oversteekplaats te integreren voor kikkers, padden en salamanders. Ik legde in gedachten een link met de gruwel die we de voorbije maanden opnieuw te lezen kregen over vluchtelingen die hun leven op het spel zetten in ruil voor veiligheid en hopelijk een nieuw thuisland. Hoe is het mogelijk dat zoveel mensen nog steeds aan hun lot worden overgelaten? Hoe is het mogelijk dat men mensen behandelt alsof het voorwerpen zijn en men niet doorheeft dat men hen elke vorm van identiteit en trots afneemt bij elke push-back?

Eind juli las ik een bericht over de Olympische zwemster Yusra Mardini (23). Haar verhaal is ondertussen een gekend verhaal. Ze vluchtte in 2015 uit Syrië op een moment dat haar leven enkel nog uit overleven bestond. Net als velen maakte ze na een lange tocht de oversteek naar Europa met een sloep, die ze deelde met 19 anderen. In dit geval het eiland Lesbos en een tocht van normaal gezien 45 minuten. Na een kwartier begaf de motor het en sprong ze samen met haar zus in het water. Twee mannen volgden hun voorbeeld en zo hebben ze de boot gedurende 3,5 uren al zwemmend naar het eiland geduwd. Momenteel woont ze in Duitsland. Ze nam dit jaar voor de tweede maal deel als zwemster aan de Olympische spelen voor het vluchtelingenteam. Dit zijn de verhalen die we graag lezen: de succesverhalen. Deze zijn helaas in de minderheid.

In Knack kaartte Charlotte Vandycke, directeur Vluchtelingwerk Vlaanderen, de verharding van de buitengrenzen van Europa aan. Met een titel als 'Mensen laten verdrinken is geen oplossing voor migratie' sta je als lezer toch stil bij de onwezenlijke situatie waarin mensen verzeild geraken. Waarom wordt er in de eerste plaats gedacht aan hoe Europa vluchtelingen kan tegenhouden en niet aan hoe Europa diezelfde mensen kan helpen? Als mijn leerlingen me vragen waarom mensen zo een gevaarlijke vlucht riskeren, zijn er gelukkig ook al verschillende leerlingen die antwoorden dat het leven in het thuisland nog gevaarlijker was. Dat spreekt toch boekdelen of niet? De waarheid is ook dat er maar weinig veilige en legale manieren zijn om naar Europa te reizen: via een visum, hervestiging of een gezinshereniging en die kans is maar weinigen gegeven omwille van de voorwaarden en criteria die daaraan verbonden zijn.

De verharding van de buitengrenzen vindt helaas niet alleen op zee plaats. In diezelfde periode verscheen een artikel op VRT NWS over herhaaldelijke mishandeling en push-backs aan de Kroatische grens zonder kans op een verzoek voor internationale bescherming. Sommige vluchtelingen getuigden dat ze bij pogingen om van grens tot grens te geraken steeds werden teruggestuurd tot over de vorige grens tot ze opnieuw buiten Europa stonden en dat vaak ook met geweld en vernederingen. Of dat nog niet genoeg was, werden al hun bezittingen in beslag genomen en soms zelfs vernietigd, zoals kledij, geld, documenten en telefoons. De laatste strohalm om te bewijzen wie ze zijn en zo aan te tonen waarvoor ze op de vlucht zijn, werd hen ontnomen en als ze erin slagen om ooit bescherming aan te vragen in Europa wordt dat alleen maar moeilijker daardoor. Ik vind dit mensonwaardig!

De Conventie van Genève viert dit jaar zijn 70^ste verjaardag en daar staat nog steeds in dat elk land die het verdrag ondertekende, verplicht is om mensen op te vangen die internationale bescherming aanvragen en dat verzoek ook te onderzoeken. Dit is tegenstrijdig met wat er aan vele grenzen gebeurt.

De voorbije weken heb ik al verschillende wandelingen gemaakt ter voorbereiding van de Refugee Walk op 3 oktober. Sinds de amfibieëntunnel let ik onbewust meer op de kleinere diertjes en ga ik onderweg soms filosoferen over de kevers die ik tegenkom en de weg willen oversteken. Dit jaar wordt er, net zoals de eerste vier edities, opnieuw een centrale wandeling georganiseerd, maar krijgen we net zoals vorig jaar ook de kans om een eigen route uit te stippelen. Eerder om praktische redenen en ook met nog een beetje schrik voor massa-evenementen koos ik ervoor om dicht bij huis te blijven. Nu ik de verschillende etappes van de route al eens gestapt heb en er toch wel wat symboliek in zit, ben ik nog enthousiaster. Op 3 oktober stap ik voor de vijfde maal 40 km in de voetstappen van vele vluchtelingen en dit ten voordele van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Geen vroege ritten naar de startplaats, maar gewoon de deur uitstappen en ik heb mijn eerste stap gezet. Via Gentbrugge en Ledeberg wandel ik samen met mijn teamgenote(n) door Merelbeke en de deelgemeentes Schelderode, Munte en Bottelaere om uit te komen in de Bergbosstraat, waar ik heel wat mooie kinderjaren mocht doorbrengen. Van mijn huidige thuisgevoel wandel ik naar mijn verste herinneringen aan een warm thuisgevoel. Op die manier hoop ik mijn steentje te kunnen bijdragen aan de ondersteuning van vluchtelingen die op zoek zijn naar een nieuw, warm en veilig thuisgevoel, want willen we niet allemaal gelukkig zijn?

Ons team heet nog steeds Wandel met je hart en wij zijn op zoek naar sponsors die ons én het goede werk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen willen steunen. Voorlopig zijn we met twee: Anne, die voor de vierde keer zal meestappen en ik. Ons team zal waarschijnlijk nog verder uitgebreid worden. Wil je weten hoe je kan steunen? Heel simpel. Ga naar www.refugeewalk.be, kies voor ‘sponsor een team’ en zoek ons team Wandel met je hart. Door daarop te klikken, kom je ook bij de knop STEUN terecht en de rest wijst zichzelf uit. Je kan eventueel een berichtje plaatsen als je het iets persoonlijker wil maken en anoniem steunen is ook mogelijk. De rechtstreekse link naar onze sponsorpagina is: https://www.refugeewalk.be/nl-NL/project/wandel-met-je-hart?tab=overview

Normaal gezien krijgen wij nadien een mailtje dat we gesponsord werden.

Alvast hartelijk dank. We zullen ze stappen, die kilometers!

Vluchtelingenwerk Vlaanderen is meer dan alleen een startpunt. Daarover is alles te lezen op https://www.vluchtelingenwerk.be/. Op de website van de Refugee Walk (www.refugeewalk.be) staat meer informatie over de tocht zelf.

Sportieve en gemotiveerde groeten,

Sara

P.S. De sponsors die ik persoonlijk ken, komen net zoals de voorbije vier edities op een wandelaartje aan mijn rugzak te hangen. Er hangen er nu vier aan en deze blijven me ook nog steeds vergezellen tijdens mijn wandelingen. Stap jij ook mee?

Bronnen:

Teamvranckx - Instagram – 27/7/2021

Charlotte Vandycke - Knack.be – 20/5/2021

vrtnws.be – 1/6/2021

70 x freddy

 26/12/2020. 70 jaar geleden werd mijn papa geboren. Op tweede kerst zoals we het ook noemen. De voorbije jaren kocht ik naast de 'klassieke' boeken die bij ons in de familie meestal op de lijstjes staan ook telkens een Matchbooxcollectie voor zijn verjaardag. Een mooi zwart doosje met daar telkens 4 luciferdoosjes in, waar in harmonica gevouwen boekjes in zitten. Vorig jaar al had ik de idee om het dit jaar persoonlijker te maken, maar via Matchboox is dat vooral bedoeld als relatiegeschenk in grote oplage. Ik heb het dan maar over een andere boeg gegooid. 

Half november heb ik aan Els (mijn papa's vrouw) en Freek (mijn broer) voorgesteld om 70 wensen te verzamelen en deze in luciferdoosjes te stoppen. Els antwoordde dat ze dat wel OK vond, maar niet wist of ze al die e-mailadressen had. Vanaf dat moment begon het geheime avontuur: mensen opsporen en aanschrijven. 

Ik had zelf al een hele lijst gemaakt van mensen die ik ken en / of waarvan ik weet dat ze mijn papa kennen en deze lijst werd verder aangevuld door Els en Freek. Inderdaad, van sommige mensen hadden we nauwelijks contactgegevens, waren ze al verouderd of wisten we enkel een voornaam + beroep bv. Mijn papa was veel thuis, dus stiekem gaan zoeken was ook al niet eenvoudig, maar dan zijn er - lang leve - de sociale media en gingen we hulp vragen bij mensen waarvan we een vermoeden hadden dat zij konden helpen. Elke keer was er een vreugdesprongetje als we een nieuw mailadres of telefoonnummer hadden en hiermee bezig zijn was een mooie afwisseling tussen al het schoolwerk tijdens code oranje.

Mijn hart maakte een grote sprong toen de eerste wens binnen kwam. Toen wist ik heel zeker dat dit nog een emotionele rollercoaster ging worden. Ik had een deadline van een maand ingesteld, zodat ik tijdig wist hoeveel wensen er zouden zijn en ik een plan kon opstellen van wat ik met al die doosjes zou doen. Halfweg die maand zaten we aan de helft en stuurde ik een herinnering, waarop alles plots nog meer in versnelling ging. Ondertussen waren ook de blanco doosjes thuis bezorgd en tegen de kerstvakantie wist ik dat we aan 70 wensen zouden komen en had ik ook al een idee van wat het geheel zou worden. Uiteindelijk zijn we boven de 70 geraakt. 

Pinterest is zo'n grote inspiratiebron. Ik heb ondertussen een volledig bord met doosjesideeën. Zelfs mijn leerlingen waar ik online aan moet lesgeven, kregen een doosjesopdracht op basis van een verhaal waar we de laatste weken rond hadden gewerkt. Voor 70 x freddy viel mijn oog op een boek. De boekenkast is prominent aanwezig bij mijn papa en Els. Ik wilde in het boek een kast maken zoals op de foto, maar dan met luciferdoosjes. 

Van zodra de kerstvakantie begon, kon ik ook aan mijn project beginnen. Het eerste weekend had ik enkel nog maar al het materiaal verzameld en gelukkig heb ik nog een hele voorraad scrapbookpapier liggen. Verschillende mensen stuurden eigen doosjes op of kwamen ze in de bus steken. 

De herinnering waar alles mee begon.

Potloden en fotografie: voor velen het eerste waar
ze aan denken als het over mijn papa gaat. 

Ik kon die niet tussen de andere doosjes plakken en wilde die zoveel mogelijk in hun eigenheid bewaren. Ik kreeg zelfs handleidingen per post. 😀 Het was lang geleden dat ik nog zoveel post kreeg als ik er al eens zoveel kreeg. 

Er kwamen ook briefjes binnen op PDF die buiten het formaat vielen en zelfgemaakte boekjes die wel of niet in een doosje pasten. Geen nood, ik vergrootte twee doosjes en  zou dus ook voor extra open kastruimte moeten zorgen, zodat alles erin kon en het toch een mooi geheel werd. Er zijn waarschijnlijk al heel wat digitale mogelijkheden om uit te rekenen hoeveel doosjes ik nodig had en hoeveel ruimte en hoe dit alles samen paste, maar ik koos uiteindelijk toch voor gewoon ruitjespapier. De manier waarop ik vroeger mijn kamer moest inrichten na een verhuis: door papiertjes op schaal te verplaatsen. Ik tekende dus elk doosje uit, alle open ruimtes en begon te puzzelen. Wiskunde op zondagochtend. Tias was al even blij als ik toen de puzzel klopte. 

's Middags begon dan het knip- en plooiwerk met dank aan Freek voor de plooihulp (coronaproof). Na een uur of twee waren we rond en ik was klaar voor de komende drie dagen die ik had voorzien om alles in elkaar te zetten. Bij het aan elkaar plakken van de eerste doosjes voelde ik al dat het veel te lang geleden was dat ik dit had gedaan: met papier mooie dingen maken. Ik genoot en voelde me hier echt gelukkig bij. Dat klinkt misschien gek, maar doordat ik wist dat ik tijd had, was er geen stress en kon ik echt genieten.

De tussenruimtes waren iets moeilijker. Ik maakte tussenwandjes, zodat er langs elke kant iets zou kunnen staan en ging nog op zoek naar magneetjes om aan de 'echte' luciferdoosjes vast te maken zodat ze er niet zouden uit vallen. In de hobbywinkel testte ik de magneetjes bij allerlei zaken die daar ook hingen en zo kwam ik op splitpennen uit. Ik heb me dan een tijdje bezig gehouden met de beentjes van de splitpennen te knippen en achter het behang te plakken. Het is eens iets anders. Door de tussenruimtes en af en toe een extra latje karton voor de stevigheid, begon er helaas een niveauverschil te ontstaan. Die lelijke bruine stukjes zijn de oplossing en heb ik nadien gelukkig nog kunnen bijwerken met het 'behangpapier', maar wat was ik blij toen die kast eindelijk in elkaar zat. 

De buitendoos zou nog een extra uitdaging worden. Ik had al heel lang geen doos meer gemaakt en heb van die magnetenzoektocht geprofiteerd om ook nog eens boekbinderslijm in huis te halen. De beste tip die men mij daar kon geven. Ik plakte per wand twee lagen karton op elkaar en probeerde voorzichtig de rechtopstaandemuurtjes op de juiste plaats te plakken. Ik koos papier uit en kleurde de diktes van het karton bij met stift. Een nachtje rusten onder een zwaar boek en een grote opluchting later dat de doos nog leefde, was ik alweer een stap dichter bij het eindresultaat. De kaft bekleden met extra kleur, mooi papier en stickertjes voor de voorzijde. Op de achterflap kwam een verkorte versie van de mail die ik naar iedereen stuurde. 

Als laatste schreef ik mijn eigen brief naar mijn papa. Ik heb vaak getwijfeld. Ik was het voorbije jaar al meermaals begonnen in mijn hoofd, maar die coronacrisis maakte me zo emotioneel dat het me helemaal niet lukte. Ik ben zelfs gewoon van alles beginnen inspreken op mijn telefoon en heb er even aan gedacht om dat dan op een USB-stickje te zetten en in een van de doosjes te stoppen, maar uiteindelijk werd het toch een brief. Afgedrukt in kleine vierkantjes en op een harmonicawijze gevouwen tot een boekje van 3 cm x 3 cm. 

Op de dag voor kerst, de dag dat alles af moest zijn, heb ik alle briefjes in de doosjes gestopt, de andere doosjes, boekjes, ... rechtop gezet en de rug tegen de kast geplakt. Ik was klaar. 💖

Dit is uiteraad in de eerste plaats een cadeau voor mijn papa, maar gaandeweg ben ik dit ook als een grote meerwaarde voor mezelf gaan beschouwen. Delen van mijn jeugd kwamen terug zoals het woonerf waar ik van mijn derde tot tiende woonde, oud-studenten van mijn papa die vroeger kwamen babysitten en de start van Reva meer dan 30 jaar geleden. 

Hartelijk dank aan Els en Freek om mee te gaan in mijn creatieve uitspattingen. Hartelijk dank aan iedereen die hieraan meewerkte, meer dan 70 maal. Hartelijk dank aan wie meedacht over oplossingen. Hartelijk dank voor de vele hartverwamende berichten en fijne babbeltjes aan de deur. Dat zijn veel hartjes samen. 💖💖💖 Mijn papa heeft zijn cadeau gisteren al gekregen na een mooie wandeling in de buurt. Een beetje koukleumend konden we toch even toosten op zijn verjaardag en vertellen over de voorbije weken achter zijn rug. De eerste doosjes werden geopend en een aantal briefjes werden al gelezen. We mochten geen knuffels geven, ook al was de drang er echt wel. Ik weet hoe hij zijn verjaardag vandaag verder zal doorbrengen: met een doos / kast voor briefjes waar hij heel erg blij mee is. 

Maak er allemaal nog een mooi eindejaar van en kijk hoopvol naar een nieuw jaar, waarin onze vrijheid hopelijk iets meer terugkomt en een knuffel terug normaal mag worden. 

Hoe een krokodil me aan het stappen zet.

Later dan de voorbije 3 jaren schreef ik me in voor de 5^de editie van de Refugee Walk, later dan anders begin ik aan een sponsoractie (hoewel die al een tijdje in mijn hoofd zit) en later dan gewoonlijk schrijf ik mijn motivatie neer. Vroeger dan we gewoon waren echter, gingen we dit jaar al begin juli een weekje weg. Dat was al zo gepland nog voor Corona besliste dat er een Belgische bestemming kwam in de plaats van het ‘tropische Nederland’.

Ik schreef de voorbije jaren al over mijn ervaringen in een vluchtelingenkamp in Cecina, nu meer dan 20 jaar geleden en over de vriendschap die ontstaan is met een van de families. Ik ben ongelooflijk trots op hen en het is zo fijn om te zien dat die hechte familie alleen maar hechter, groter en gelukkiger wordt. Ik vertelde ook over een tekening van een kapot geschoten school van een van mijn leerlingen uit oorlogsgebied en over het boek ‘De bijenhouder van Aleppo’ van Christie Lefteri, dat ik vorige zomer las en hoe het bakstenen huis van de drie biggetjes een wens was van een klein jongetje op de vlucht en mijn motivatie om opnieuw te stappen.

Op de laatste dag van ons weekje weg kwam ik opnieuw een dier tegen dat wel eens het symbool zou kunnen worden van mijn wandelmotivatie t.v.v. Vluchtelingenwerk Vlaanderen. We waren op uitstap naar het interactief waterpark Hidrodoe in Herentals. Alles draait daar - zoals het woord het zegt - rond water. Wetenschappelijke proefjes, spelletjes, filmpjes, maar ook taal. Zo is er een hoekje waar je spreekwoorden in verschillende talen kan ontdekken waar het woord water in voorkomt.  Ik koos op een bepaald moment voor het Frans en was verbouwereerd door wat ik las: “Le tronc d’arbre a beau rester longtemps dans l’eau, il ne sera jamais un crocodile.” De vertaling die er bij stond was: “Al ligt de boomstam nog zo lang te water, hij wordt nooit een  krokodil.” Ok, de vertaling was wel duidelijk, maar er stond ook een betekenis bij en daar was ik toch wel van geschrokken. Ik liet die aan Tias (12) lezen en ook hij vond het grof. Er stond namelijk: “Al doet de vreemdeling nog zo zijn best, hij wordt nooit een van ons.”

Ik had meteen mijn aanknooppunt en motivatie om te stappen dit jaar. Hoe erg is dit? Ik had het erover met een vriendin en we vroegen ons af wie zoiets verzint. Hoe is zo’n spreekwoord ontstaan en wie geeft daar die betekenis aan? Ik had zeker nooit zo ver gedacht indien het er niet bijstond. Ik ben op zoek gegaan naar eventuele andere betekenissen, maar echt ver ben ik niet gekomen. Het zou om een Senegalees gezegde gaan dat wel meer verspreid is over het Afrikaanse continent en sommige woorden worden wel eens vervangen door synoniemen. Ik vond wel een uitspraak van de Malinese schrijver en politicus Seydou Badian Kouyaté, waarin hij het spreekwoord gebruikte: “S’ils en existent qui ne rêvent que d’ être Blancs, l’ avenir se chargera de leur faire comprendre que le séjour dans l’eau ne transforme pas un tronc d’arbre en crocodile.” (Indien er mensen zijn die er enkel van dromen om blank te zijn, zal de toekomst hen wel uitwijzen dat leven in het water een boomstronk niet verandert in een krokodil.) Ik moet eerlijk toegeven dat ik met dit gebruik beter kan leven, alhoewel ik me afvraag waarom ‘Blancs’ met een hoofdletter wordt geschreven. Worden wij, blanken,  echt nog door zoveel mensen als ‘superieur’ gezien? Ik mag hopen van niet, maar ik vrees van wel. Ik zou ook wel willen weten in welke context die man dat gezegd heeft. Er is zoveel gaande in de wereld en ‘black lives matter’ is enorm actueel, maar is het eigenlijk altijd al geweest. Helaas ook, want dat betekent dat nog steeds niet iedereen dezelfde rechten heeft om dan nog over alle (andere) al dan niet etnische minderheden te zwijgen.

Toen ik vorige week een voorbereidende wandeling maakte aan de kust heb ik deze tekst in mijn hoofd geschreven. Ik had hem misschien beter opgenomen, want ik herinner me er enkel nog vlagen van, maar ik zie me wel nog wandelen met bedenkingen over hoe onrechtvaardig het leven voor velen onder ons is. Mensen moeten zich vaak keihard bewijzen omdat ze elders vandaan komen. Ik denk al heel dichtbij, bv. op school. Anderstalige kinderen en jongeren zien vaak hun onderwijskansen al slinken omdat ze de barrière van de Nederlandse taal eerst over moeten. Wij zijn er als leerkrachten om hen daarbij te helpen en hen zoveel mogelijk te steunen, maar helaas zijn er nog veel kinderen die door die ‘taalachterstand’ ook kansen verliezen. En niet alleen kinderen, ook jongeren of volwassenen die ergens aan het werk zijn. Ik hoor ook nog wel af en toe zeggen: “Leer eerst Nederlands he!” Hebben we er al eens bij stilgestaan dat onze taal een moeilijke taal is? Hebben we er al eens aan gedacht dat niet iedereen een even grote talenknobbel heeft? Ja toch? Hoeveel mensen zijn er die twee van de drie landstalen vloeiend spreken? Dat zullen er misschien nog best wat zijn, maar alle drie? Nieuwkomers die bij ons binnenkomen spreken vaak een of meerdere eigen landstalen (al dan niet met een woordje Engels inclusief). Indien ze al een heel traject achter de rug hebben, kan het zijn dat ze ook nog een andere taal hebben opgepikt onderweg zoals bv. Grieks, Italiaans of Spaans, maar daar wordt hen niet naar gevraagd. Neen, ze kunnen geen of onvoldoende Nederlands en worden daarop afgestraft met een rake opmerking of een verkeken kans. Er wordt ook wel gezegd dat nieuwkomers geen werk willen zoeken, maar vaak vinden ze nog geen werk, omdat ze de taal nog niet machtig genoeg zijn. Als ze wel werk vinden, moeten ze de studies en het werken combineren. Daar al eens bij stilgestaan? Gelukkig zijn er ook veel mensen die wel kansen geven en krijgen. Dat moet ook gezegd worden.

Om terug te keren naar de krokodil, is de taal maar één van de vele voorbeelden waarom iemand niet een van ons zou kunnen worden. Ik ken genoeg mensen die keihard hun best doen, die al een hele lijdensweg achter de rug hebben of hun ouders nog steeds zien afzien en onze taal niet vloeiend spreken, maar ze zijn wel een van ons. Ze zijn naar hier gekomen, omdat het thuis bv. niet veilig was en ze een betere toekomst wilden voor zichzelf of voor hun familie. Neen, dan gaat het niet alleen over oorlog. Er zijn helaas ook massa’s andere voorbeelden te bedenken. Zijn deze mensen die alles hebben achtergelaten niet een van ons? Wat mij betreft wel. Ik hoop van harte dat zij zich wel als een van ons voelen of ooit zullen voelen en daarom wil ik voor de vierde keer de uitdaging aangaan om de Refugee Walk te stappen.

De Refugee Walk verloopt dit jaar, net als heel veel andere evenementen en activiteiten een beetje anders. Geen groot evenement waar we per 500 starten en een parcours van 40 km wandelen, maar elk vanuit onze eigen regio kunnen we op 27 september een wandeling uitstippelen en stappen om de vele vluchtelingen te steunen via Vluchtelingenwerk Vlaanderen, zodat zij goed begeleid worden tijdens hun eerste stappen op Belgische grond. Er was initieel de keuze tussen 10 km en 40 km en ik zou heel graag opnieuw 40 km stappen en één keer per jaar echt die uitdaging aangaan. Ik zou een wandeling rondom Gent kunnen uitzoeken, maar het lijkt me fijner én symbolischer om ergens heen te stappen.  Mijn route staat nog niet helemaal op punt, maar zal waarschijnlijk van Gent naar Brugge lopen. Ik moet ook nog bekijken waar er pauzemomenten mogelijk zijn en nog wat verder trainen. Ik dacht de tocht eerst alleen te stappen, wat heel zwaar is, maar ondertussen zijn er al twee dames die graag een gedeelte (10 km) of volledig willen meestappen.

Ons team heet nog steeds Wandel met je hart en wij zijn op zoek naar sponsors die ons én het goede werk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen willen steunen. Hoe? Heel simpel. Ga naar www.refugeewalk.be, kies voor ‘sponsor een stapper’ en zoek ons team Wandel met je hart. Door daarop te klikken, kom je ook bij de knop STEUNEN terecht en de rest wijst zichzelf uit. Je kan eventueel een berichtje plaatsen als je het iets persoonlijker wil maken en anoniem steunen is ook mogelijk. De rechtstreekse link naar onze sponsorpagina is: https://www.refugeewalk.be/project/27805. Normaal gezien krijgen wij nadien een mailtje dat we gesponsord werden.

Alvast hartelijk dank. We zullen ze stappen, die kilometers!

Vluchtelingenwerk Vlaanderen is meer dan alleen een startpunt. Daarover is alles te lezen op https://www.vluchtelingenwerk.be/. Op de website van de Refugee Walk (www.refugeewalk.be) staat meer informatie over de tocht zelf.

Sportieve en gemotiveerde groeten,

Sara

P.S. De sponsors die ik persoonlijk ken, komen net zoals de voorbije drie edities op een wandelaartje aan mijn rugzak te hangen. Er hangen nu twee wandelaars aan en deze blijven me ook nog steeds vergezellen tijdens mijn wandelingen. Stap jij ook mee?

Over mondmaskers, een adem en een longarts

Opgelet: wie enkel de uitleg wil, kan best even doorscrollen naar het vetgedrukte zinnetje. Wie wil weten hoe ik dit allemaal heb ervaren, kan hier beginnen. 😊😊

Kan jij de tel nog bijhouden? Weet jij nog hoelang we al anders leven dan hiervoor? Ik niet. Wat ik wel weet, is dat ik, op het moment dat er voor het eerst over mondmaskers maken werd gepraat, niet aan het werk was. Ik moest op dat moment aan mezelf denken en rust nemen. Uit het niets kwam er een sociale druk af op iedereen die met een naaimachine overweg kon om mondmaskers te maken voor het zorgpersoneel. Het was echter nog een hele tijd wachten tot het patroon, goedgekeurd door de F.O.D., onze richting uitkwam en ondertussen kwam Pinterest vol te staan met allerlei mogelijke mondmaskers. Via mijn vroegere collega en huidige vriendin Mia kwam ik (voorlopig) bij een patroontje terecht dat er wel goed uitzag. De druk bleef echter aanhouden zowel op sociale media als door mensen die me patronen doorstuurden zonder dat ik ernaar vroeg. Heel mooi allemaal, maar ik kon dat toen niet aan. Ik moet toegeven dat het schuldgevoel wel een beetje knaagde.

Ik heb wel iets anders gedaan. 17 jaar geleden lag ik een maand in het ziekenhuis met een pneumokokkenpneumonie. Van spoed naar intensieve, naar midcare  en een gewone kamer tot eindelijk terug naar huis. Ik sta daar niet meer zo vaak bij stil, behalve als ik het op school bv. over roken en verslavingen heb met mijn leerlingen en over leren neen zeggen tegen mensen die je iets aanbieden dat je niet wil. Dan vertel ik de leerlingen wat een nachtverpleger me ooit zei: "Jij hebt geluk dat je nooit hebt gerookt, geen baby of bejaarde bent, want dan had je het misschien niet gehaald." De naam van die verpleger ken ik niet meer, maar de naam van de arts die me erdoor heeft geholpen wel. Toen mijn mama me in het kader van COVID-19 vroeg of ik nog risicopersoon ben, vermoedde ik van niet. Ik heb nadien 1x een vaccin gekregen dat goed was voor 5 jaar. Nadien vond mijn huisarts het niet meer nodig wegens geen medische klachten. Ik checkte het bij de huisarts en besloot nadien om in al mijn emoties van deze crisis een kaartje te sturen naar mijn longarts om haar en haar collega's, verpleging, logistiek personeel, ... te bedanken voor die strijd toen en om hen nu veel moed toe te wensen. Ik vond gewoon dat ik het moest doen. Ik heb daar ook ooit gelegen en gevochten voor mijn leven. Er was hier geen mondmaskerfabriekje gestart, maar ik hoopte op die manier toch een beetje steun te bieden.

Wat de mondmaskers betreft, heb er in het begin een drietal gemaakt voor mijn mama en een vriendin die elk om hun reden tot de risicogroep behoren. Een mondmasker draag je in de eerste plaats om de anderen niet te besmetten, maar er werd in het begin nog niet echt veel aan social distancing gedaan en zij wilden vooral een signaal geven om afstand te houden van hen, zodat ze zelf ook geen risico zouden lopen.
Pas toen er over versoepeling werd gesproken en er genoeg mondmaskers aanwezig waren voor het zorgpersoneel en anderen werd er ook over mondmaskers gesproken voor de burgers. Toen was ik ook al terug aan het werk en ben ik beginnen naaien in mijn vrije tijd. Kleinschalig weliswaar, om het te kunnen overzien. Voor mijn papa, Els, mama, broer, mijn kinderen en mezelf. Op Facebook zag ik een oproepje van Haarstudio Muis, hier in de buurt, een kapsalon waar vooral kinderen komen. Ze wilden de heropstart regelen, maar zochten nog naar kindvriendelijke maskertjes voor het personeel. Dat was voor mij het ideale moment om ook wat restjes kinderstofjes te verwerken en het bleef op kleine schaal.

Ik heb uiteindelijk ook het patroon van www.maakjemondmasker.be helemaal bestudeerd en een aantal instructiefilmpjes bekeken en had daardoor twee modelletjes in de aanbieding. Ik heb ze allebei zelf ook uitgeprobeerd met elastiekjes rond de oren en elastiekjes rond het hoofd. Ik heb er ook eentje met linten getest, maar dat vond ik niet zo gemakkelijk met mijn krullen. Verder weet ik nog niet wat ik nu het beste vind. Het eerste model doet me enorm aan een muilkorf denken en vind ik niet zo'n fijn zicht. Het tweede vind ik mooier, voor zover je zoiets mooi kan vinden, maar de elastiekjes moeten op de goede maat zitten, want anders heb ik nadien nog een aantal uren het gevoel dat mijn neus werd platgedrukt. Dat zal afhankelijk zijn van neus tot neus, maar die van mij heeft er last van. Mijn hele strijd in dit proces van zoeken, uitproberen, naaien en opnieuw proberen leverde me het nieuwe werkwoord 'mondmaskeren' op. "Ik ga nog een beetje mondmaskeren," was een hele tijd mijn zinnetje.

Tijdens de lockdown is er ook een mooie vriendschap gebloeid tussen vijf dames met een zelfde liefde: de liefde voor het werk van Bart Moeyaert en de schrijver zelf. De vriendschap was er eigenlijk al (en de liefde ook 😉), maar we zijn ook maar overgegaan tot een Whatsappgroepje en al snel voelden we dat we elkaar aanvullen, aanvoelen en ondersteunen waar nodig. We zien elkaar graag. Er wordt zowel verdriet als plezier gedeeld en zo af en toe komt er eens iemand met een leuk idee voor nu of in de toekomst. Zo wilde ik toch wel iets extra aan mijn eigen mondmaskers. Als we er dan toch een moeten dragen, liefst eentje dat 'mooi' is en met een fijn detail. Ik dacht aan een stoffen labeltje en ging op zoek naar een bedrijfje dat je niet meteen verplicht om er heel veel te bestellen. Ik kwam uit bij Dutch Labels en gooide de idee in de groep. Met twee gingen we al meteen zoeken in onze dichtbundels van Bart en toen we uitkwamen op volgend gedicht, wisten we vrij snel welk zinnetje op de labeltjes zou komen. Eerlijk? We hebben niet meer op het advies van de andere vriendinnen gewacht. (Sorry!)

Hier

Als iemand mij laat kiezen
tussen de stippels
in mijn atlas van de hemel
of de leegte van dit witte blad papier,
zal niemand tijd verliezen:
er is geen plek waar ik
mijn adem liever heb dan hier.

Bart Moeyaert

Tien dagen later zaten de geweven labeltjes in mijn brievenbus. Ik was zo blij als een klein kind en was onder de indruk van de kwaliteit.

Ik was voor mijn familie al aan het naaien geslaan en had een arsenaal aan katoentjes boven gehaald dat ik nog liggen had. Ik had er geen idee van dat het er nog zoveel waren. Nu mochten de vriendinnen ook kiezen uit mijn voorraad. Meer nog, ze mochten ook nog kiezen uit de twee maskertjes en hoe ze de elastiekjes wilden. Tot ik op nog een dilemma stuitte. Waar zet ik het label? Ik had voor mezelf al uitgemaakt om het op de rechthoekige maskertjes bovenaan links te zetten, zodat het op de rechterwang zat. Wat met de muilkorfjes? Ook hier heb ik de wensen gerespecteerd😉.
Ik was zo blij toen ze allemaal klaar waren en met de uitbreiding van de versoepeling wil ik er ook nog een drietal gaan afgeven bij mijn favoriete boekenwinkeltje Walry waar er altijd tijd is voor een babbeltje en ze me ondertussen ook al kennen en weten wat ik kom halen als Bart een nieuw boek uit heeft. Ze delen dan zo mijn enthousiasme. De eerste dag van de heropening ben ik al eens binnen gesprongen. Ik had er nood aan op een of andere manier. Geen gedrum, gewoon mijn beurt afwachten tot ik binnen mocht.

Mijn klein geluk: maskertjes die klaar zijn, mooie kleurtjes samen en een ideale zin uit een mooi gedicht.

De perfectionistische Sara vindt het wel jammer dat ze

de aardbeitjes niet helemaal recht kreeg. De print is niet 

helemaal recht gedrukt. 

Gisteren waren ze allemaal klaar (op nog eentje voor Walry na) en heb ik ze op de bus gedaan. Net nadat ik er de kaartjes had bij geschreven en alles had ingepakt kreeg ik telefoon. Geen onbekend nummer, maar het nummer van de dienst longziekten met de naam van mijn longarts erbij. Ik was een beetje van mijn melk. Na 17 jaar had ik een gesprek met de arts die nog wist wie ik was. Ze wilde me bedanken voor mijn kaartje - dat zoveel deugd had gedaan - nu de rust in het ziekenhuis een beetje is teruggekeerd. Ze vroeg me hoe het met me ging en vertelde me dat ze nog precies weet hoe ik destijds was binnengekomen op spoed, waar ik lag en dat ze die eerste dag niet naar huis wou voor haar collega er was die een vertraging had. Ze vertrouwde het niet. Die woorden raken me elke keer als ik eraan denk. We hadden het verder over hoe het er de voorbije maanden aan toe ging in het ziekenhuis, de druk op haar gezin met een partner die ook op intensieve werkt, niet mogen lesgeven, studerende kinderen, positief proberen blijven en het geluk in kleine dingen zoeken. Eigenlijk wilde ze mailen, maar wat ben ik blij dat mijn mailadres niet in mijn dossier stond. Dit gesprek was zoveel fijner.

En dan nu nog een woordje uitleg over de mondmaskertjes voor wie er eentje in de bus kreeg. 
Aangezien ik alles op afstand heb gemaakt en niets kon afmeten, heb ik ervoor gekozen om bij beide mondmaskertjes tunneltjes te voorzien. Op die manier was het niet nodig om de elastiekjes vast te stikken, maar kunnen ze nog op maat geknoopt worden. Het voordeel van het tunneltje bij het masker van de F.O.D. is dat het dan ook niet zo gaapt aan de wangen en beter aansluit.
De stofjes zijn op 90°C wasbaar, net zoals de elastiek. Ik heb steeds mijn handen gewassen, maar heb niet met een masker aan zitten naaien. Ik was ook niet aan het praten of zingen tegen mijn naaimachine en heb geen weet van een besmetting, maar nog eens voorwassen kan nooit kwaad.

De uitleg hieronder geldt voor beide modellen.

Voor brildragers kunnen in principe beide modellen. Het is belangrijk dat de bril boven het masker komt, zodat je glazen zo weinig mogelijk aandampen. Het masker van de F.O.D. kan groter gemaakt worden door de vouwen die erin zitten.

Voor wie een elastiek om het hoofd wil dragen.
De onderste knoop is zacht geknoopt, zodat hij nog los te maken is en kan worden aangepast. Het bovenste deel zit dan rond het achterhoofd en het onderste in de nek of iets hoger. Wie er toch nog elastiek rond de oren wil van maken, kan die bovenaan in twee knippen en op maat knopen.
Een tweede mogelijkheid is om met de lange elastiek toch nog rond de oren te gaan als ook het bovenste deel in de nek ligt. Dan kan je van daaruit vertrekken.

Voor wie het masker rond de oren wil bevestigen zitten er ook losse knoopjes in om de elastiekjes op maat te kunnen knopen. Een vriendin vertelde me dat ze het knoopje uiteindelijk goed had vastgeknoopt en zo dicht mogelijk naar de onderkant van het tunneltje had gebracht. Wie handig is met naald en draad kan de elastiek ook nog ergens wat meer onzichtbaar vastnaaien of aan elkaar naaien.

Door de elastiek voldoende aan te spannen, is het masker ook aan de wangen gesloten.

Veel succes ermee!

Paasspel editie 2020

Toen het geheim van de paashaas hier bekend werd, vond Tias het jammer dat hij dan geen eitjes meer kon zoeken. Sommigen vinden het inderdaad vreemd om nog eitjes te zoeken als je weet dat je ouders die daar verstopt hebben en niet de paashaas, maar daar heb ik twee jaar geleden een alternatief voor bedacht. Ik heb toen voor het eerst een paasspel in elkaar gestoken voor hier in huis. Sindsdien vraagt Tias al maanden vooraf of ik zeker ook dit jaar een nieuw spel in elkaar steek. Vorig jaar heb ik dat ook gedaan, maar vond Luna het iets minder. Helaas heb ik daar toen geen verslagje van gemaakt. Luna had me voor dit jaar een aantal hints gegeven omtrent het onderwerp van het spel, zodat ze het wel leuk zou vinden.

14 april 2020. Twee dagen na Pasen en 1 dag na Paasmaandag. Gisteren hebben we ons spel gespeeld, maar normaal gezien was Luna gisteren naar zee vertrokken om met de groep van Scala verder te werken aan hun theaterproductie en zouden Tias en ik vandaag naar Texel vertrekken om er te geocachen. Een virus bepaalde daaar anders over. Dat dit niet doorgaat, is nu nog steeds soms lastig, maar we proberen het musical- en Texelgevoel naar Gent te halen en dat om te beginnen met het paasspel van dit jaar. 

Hoe het in elkaar zat.

Er zijn twee verschillende kleuren briefjes verstopt in kindereitjes en allerlei andere eitjes die we verzamelden. Luna' s kleur is blauw en die van Tias is groen. 

Op tafel ligt een kaartje (Wie zoekt die vindt eitjes. Veel succes Luna en Tias.) Door de gekleurde namen kunnen ze afleiden welke kleur voor hen is. Er liggen ook 4 pakjes met vier verschillende cijfersloten op tafel. Het kuiken is een traditie. Tias maakte deze in de eerste kleuterklas en heeft sindsdien nog geen enkel jaar Pasen gevierd zonder het kuiken. De band met 'zijn juf Astrid' is er ook nog steeds. 

. 

Voor Luna zitten er in de eitjes vragen over musicals en voor Tias zijn het coördinaten van plaatsen op het eiland Texel.  De vragen en coördinaten zijn steeds in twee geknipt en te herkennen aan een symbooltje. Het spel wordt gespeeld zonder verdere uitleg. Net zoals bij een escaperoom is het aan de spelers om de hints te ontdekken. Er zitten ook 3 cijfertjes verstopt op witte blaadjes. In elk gewoon kindereitje passen twee kleine chocolade-eitjes, dus er valt al iets te snoepen tijdens het spel. 

De code (312) op de witte blaadjes is voor een pakje waar 2 antwoordbriefjes in zitten in de kleuren die bij de kinderen horen. Er zitten ook nog wat extra paaseitjes bij. Van zodra ze deze kunnen openen, kunnen ze vragen beginnen opzoeken en antwoorden of coördinaten ingeven in Google Maps om Texel te verkennen. Laptops, smartphones en tablets zijn dus toegestaan. De antwoorden komen in een woordraadsel met een verticale oplossing. 

Van de verticale oplossing moet van elke letter een waarde gezocht worden (A=1, B=2, …). Daar horen sommen bij die tot een code komen van 3 cijfers voor 2 andere pakjes op tafel. (916 voor Tias en 152 voor Luna)

In de pakjes zit een briefje met een verwijzing naar een plaats in hun kamers waar een klein cadeautje ligt en paaseitjes. Tussen de paaseitjes zit een nieuwe code. Als de kinderen beide codes optellen komen ze bij het grootste pakje met het echte paascadeautje en de laatste eitjes. (562+437=999)

Luna en Tias zijn erin geslaagd om op 1 eitje na alle eitjes te vinden (Het laatste zullen we wel eens tegenkomen 😉) en alle raadsels op te lossen binnen een uur. Knap! 

Waarom de 3 biggetjes me zullen motiveren om de Refugee Walk te stappen.

Net zoals de voorbije 2 jaren heb ik me ingeschreven voor de Refugee Walk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Ik schreef toen een tekst over mijn werk in het vluchtelingenkamp in Cecina, de vriendschap die ontstaan is met een van de Kosovaarse families en / of mijn werk in de klas. Wat kan ik daar nog aan toevoegen?

De maand juni was een maand met heel veel werk voor school en ik wilde ontspannen, maar dat lukte bijna niet. Bij een van mijn boodschappen zag ik aan de kassa het boek ‘De bijenhouder van Aleppo’ van Christie Lefteri liggen. Het sprak me meteen aan door de titel en de kaft. De korte inhoud boeide me nog meer, maar ik liet het liggen. Ik had toch geen tijd om te lezen en ik had voor deze zomer nog genoeg boeken te lezen. Een tweede keer werd ik opnieuw aangetrokken tot dat boek en kocht ik het wel. Het was mijn motivatie om me door die rapporten te worstelen, zodat ik er snel aan kon beginnen. Vandaag heb ik me op de meest koele plek genesteld, de ventilator nog even aangezet en met genoeg water bij de hand mijn boek eindelijk uitgelezen, want het is een boek dat ik af en toe eens moest wegleggen. Op de kaft staat vermeld: “Het opent je ogen” en dat doet het echt! Letterlijk en figuurlijk. Ook in het boek worden ogen geopend, maar daarvoor moeten jullie het boek zelf lezen.

Het boek is fictie, maar vanuit een hart voor vluchtelingen geschreven. In de zomers van 2016 en 2017 werkte de auteur Christie Lefteri als vrijwilliger bij een opvangcentrum voor vluchtelingen in Athene. Op het einde van haar boek schrijft ze dat ze die ervaringen daar nadien maar niet kon loslaten. Dat gevoel herken ik enorm. Dit jaar is het 20 jaar geleden dat ik een half jaar in Cecina, Italië vertoefde. Mijn vrijwilligerswerk daar zet me er nu nog steeds toe aan om met mijn leerlingen over vluchtelingen te praten, af en toe een steentje bij te dragen bij de plaatselijke vzw Een Hart Voor Vluchtelingen én de Refugee Walk te wandelen. ‘De bijenhouder van Aleppo’ heeft me nog meer gemotiveerd.

Meer naar het einde van het boek zit een jonge vluchteling plots onder een tafel. Iemand vraagt hem waarom hij daar zit. Hij antwoordt dat de tafel zijn huis is en hij daar veilig zit. Net zoals bij de drie biggetjes: het sterkste huis blijft staan. “Wie bouwt er nu een huis van stro?” wordt er ook nog gevraagd. Ik vond dat zo’n sterk beeld en vroeg me dan af of de schrijfster er zelf is opgekomen of het verband ooit heeft horen leggen door een van de vluchtelingen waar ze mee sprak. Kinderen houden van sprookjes en het zou niet mogen dat ze die op deze manier moeten linken aan hun eigen trieste levenservaring. Nuri, het hoofdpersonage uit Syrië, vertelt over hoe zijn zoontje bang was van water. Hij had al zoveel verschrikkelijke verhalen gehoord over landgenoten die over water moesten en bootjes die kapseisden dat hij zelfs niet meer onder een douche durfde te staan. Hij wou dat niet meemaken, maar wist wel dat het de weg was naar een veiligere plaats waar huizen niet kapot konden gaan. Van zijn vader had hij een sleutel gekregen als symbool voor het veilige huis waar ze ooit zouden wonen.

Het beeld van de tafel dat een huis werd, de drie biggetjes en de hoop dat het boek ook wel uitstraalt hebben me nog meer gemotiveerd. Bij het lezen ervan dacht ik ook terug aan een tekening van een van mijn leerlingen. 11.11.11. riep in het najaar de scholen en verenigingen op om zelf affiches te maken op een van hun sjablonen in het kader van de actie ‘Allemaal mensen’. Een jongetje uit Syrië wilde een affiche maken over veilig naar school kunnen gaan. Ik vroeg hem hoe zijn school eruit zag en hij antwoordde: “Kapot.” Zijn uiteindelijke tekening was een schoolgebouw met grote zwarte gaten en een kanon met bommen. Dat beeld zei meer dan 1000 woorden.

In een andere school bracht een leerling het boek ‘Op de vlucht’ van Pim van Hest en Aron Dijkstra mee. Het is een prentenboek voor jonge kinderen, waarbij de beelden voor zich spreken. De tekst kan erbij, maar hoeft niet. Grote zwarte vogels beelden het onheil uit en het kleine meisje waarover het hier gaat, tekent in het begin een witte vogel op een kapot geschoten muur. Die witte vogel zal haar als teken van hoop door het boek vergezellen. Ook hier was er het beeld van vernielde gebouwen en de hoop die mensen willen koesteren en hen probeert recht te houden.

We mogen niet onderschatten welke weg mensen hebben afgelegd voor ze hier bij ons aankomen. Niet alleen de fysieke lange weg, maar ook emotioneel. Een mens verlaat niet zomaar zijn geboorteland en ook tijdens de reis moeten er heel wat emotionele en fysieke obstakels overwonnen worden. Als je uiteindelijk je doel hebt gehaald, heb je opnieuw een weg af te leggen om hier asiel aan te vragen bijvoorbeeld. Vluchtelingenwerk Vlaanderen wil op dat moment nieuwkomers informeren en hen bijstaan waar mogelijk. Die mensen hebben recht op informatie die voor hen o zo belangrijk is. Daar wil ik hen bij helpen door mee te stappen aan de Refugee Walk.

We zijn momenteel met een team van 7 en wandelen vanuit ons hart. Ikzelf heb de voorbije weken al een aantal trainingen achter de rug, zoals de meeste recente wandeling van Adinkerke tot in Nieuwpoort, goed voor 28,82 km. Verschillende van mijn wandelcollega’s hebben er ook al een aantal serieuze trainingen op zitten en samen willen we voor die 40 km gaan eind september.

Wij zijn nog op zoek naar sponsors die ons én het goede werk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen willen steunen. Hoe? Heel simpel. Ga naar www.refugeewalk.be, kies voor ‘sponsor een stapper’ en zoek ons team Wandel met je hart. Door daarop te klikken, kom je ook bij de knop STEUNEN terecht en de rest wijst zichzelf uit. Je kan eventueel een berichtje plaatsen als je het iets persoonlijker wil maken en anoniem steunen is ook mogelijk. De rechtstreekse link naar onze sponsorpagina is: https://www.refugeewalk.be/project/20985. Normaal gezien krijgen wij nadien een mailtje dat we gesponsord werden.

Alvast hartelijk dank. We zullen ze stappen, die kilometers!

Vluchtelingenwerk Vlaanderen is meer dan alleen een startpunt. Daarover is alles te lezen op https://www.vluchtelingenwerk.be/. Op de website van de Refugee Walk (www.refugeewalk.be) staat meer informatie over de tocht zelf.

Sportieve en gemotiveerde groeten,

Sara

P.S. De sponsors die ik persoonlijk ken, komen net zoals de voorbije twee edities op een wandelaartje aan mijn rugzak te hangen. Er hangen nu twee wandelaars aan en deze blijven me ook nog steeds vergezellen tijdens mijn wandelingen. Stap jij ook mee?

O ja, ik zou ook graag 3 biggetjes aan mijn wandelrugzak willen hangen. Indien iemand daarvan een sleutelhanger heeft ofzo, zou dat super zijn.