Tijdens de krokusvakantie vluchtte ik naar zee. Vluchten is natuurlijk een groot woord in vergelijking met wat andere mensen meemaken, maar ik bedoel vooral dat ik even niet thuis wilde zijn. Een ander soort vluchten dus. Ik wilde even weg van alles wat met school en online lesgeven te maken had om te kunnen uitwaaien en loslaten. Mijn leven was met code oranje eind oktober van de ene dag op de andere in een grote stressfactor veranderd. Ook dat valt natuurlijk te nuanceren als het een vergelijking wordt, maar iedereen beleeft stress en problemen op een eigen manier. Ik wilde dus even weg: drie dagen buitenlucht en wandelen. De derde dag koos ik voor een wandeling in de polders en kwam ik een bord tegen met uitleg over een amfibieënoversteekplaats. Men had er bij het heraanleggen van de weg voor gekozen om een tunnel als veilige oversteekplaats te integreren voor kikkers, padden en salamanders. Ik legde in gedachten een link met de gruwel die we de voorbije maanden opnieuw te lezen kregen over vluchtelingen die hun leven op het spel zetten in ruil voor veiligheid en hopelijk een nieuw thuisland. Hoe is het mogelijk dat zoveel mensen nog steeds aan hun lot worden overgelaten? Hoe is het mogelijk dat men mensen behandelt alsof het voorwerpen zijn en men niet doorheeft dat men hen elke vorm van identiteit en trots afneemt bij elke push-back?
Eind juli las ik een bericht over de Olympische zwemster Yusra Mardini (23). Haar verhaal is ondertussen een gekend verhaal. Ze vluchtte in 2015 uit Syrië op een moment dat haar leven enkel nog uit overleven bestond. Net als velen maakte ze na een lange tocht de oversteek naar Europa met een sloep, die ze deelde met 19 anderen. In dit geval het eiland Lesbos en een tocht van normaal gezien 45 minuten. Na een kwartier begaf de motor het en sprong ze samen met haar zus in het water. Twee mannen volgden hun voorbeeld en zo hebben ze de boot gedurende 3,5 uren al zwemmend naar het eiland geduwd. Momenteel woont ze in Duitsland. Ze nam dit jaar voor de tweede maal deel als zwemster aan de Olympische spelen voor het vluchtelingenteam. Dit zijn de verhalen die we graag lezen: de succesverhalen. Deze zijn helaas in de minderheid.
In Knack kaartte Charlotte Vandycke, directeur Vluchtelingwerk Vlaanderen, de verharding van de buitengrenzen van Europa aan. Met een titel als 'Mensen laten verdrinken is geen oplossing voor migratie' sta je als lezer toch stil bij de onwezenlijke situatie waarin mensen verzeild geraken. Waarom wordt er in de eerste plaats gedacht aan hoe Europa vluchtelingen kan tegenhouden en niet aan hoe Europa diezelfde mensen kan helpen? Als mijn leerlingen me vragen waarom mensen zo een gevaarlijke vlucht riskeren, zijn er gelukkig ook al verschillende leerlingen die antwoorden dat het leven in het thuisland nog gevaarlijker was. Dat spreekt toch boekdelen of niet? De waarheid is ook dat er maar weinig veilige en legale manieren zijn om naar Europa te reizen: via een visum, hervestiging of een gezinshereniging en die kans is maar weinigen gegeven omwille van de voorwaarden en criteria die daaraan verbonden zijn.
De verharding van de buitengrenzen vindt helaas niet alleen op zee plaats. In diezelfde periode verscheen een artikel op VRT NWS over herhaaldelijke mishandeling en push-backs aan de Kroatische grens zonder kans op een verzoek voor internationale bescherming. Sommige vluchtelingen getuigden dat ze bij pogingen om van grens tot grens te geraken steeds werden teruggestuurd tot over de vorige grens tot ze opnieuw buiten Europa stonden en dat vaak ook met geweld en vernederingen. Of dat nog niet genoeg was, werden al hun bezittingen in beslag genomen en soms zelfs vernietigd, zoals kledij, geld, documenten en telefoons. De laatste strohalm om te bewijzen wie ze zijn en zo aan te tonen waarvoor ze op de vlucht zijn, werd hen ontnomen en als ze erin slagen om ooit bescherming aan te vragen in Europa wordt dat alleen maar moeilijker daardoor. Ik vind dit mensonwaardig!
De Conventie van Genève viert dit jaar zijn 70ste verjaardag en daar staat nog steeds in dat elk land die het verdrag ondertekende, verplicht is om mensen op te vangen die internationale bescherming aanvragen en dat verzoek ook te onderzoeken. Dit is tegenstrijdig met wat er aan vele grenzen gebeurt.
De
voorbije weken heb ik al verschillende wandelingen gemaakt ter voorbereiding
van de Refugee Walk op 3 oktober. Sinds de amfibieëntunnel let ik onbewust meer
op de kleinere diertjes en ga ik onderweg soms filosoferen over de kevers die
ik tegenkom en de weg willen oversteken. Dit jaar wordt er, net zoals de eerste
vier edities, opnieuw een centrale wandeling georganiseerd, maar krijgen we net
zoals vorig jaar ook de kans om een eigen route uit te stippelen. Eerder om
praktische redenen en ook met nog een beetje schrik voor massa-evenementen koos
ik ervoor om dicht bij huis te blijven. Nu ik de verschillende etappes van de
route al eens gestapt heb en er toch wel wat symboliek in zit, ben ik nog
enthousiaster. Op 3 oktober stap ik voor de vijfde maal 40 km in de voetstappen
van vele vluchtelingen en dit ten voordele van Vluchtelingenwerk Vlaanderen.
Geen vroege ritten naar de startplaats, maar gewoon de deur uitstappen en ik
heb mijn eerste stap gezet. Via Gentbrugge en Ledeberg wandel ik samen met mijn
teamgenote(n) door Merelbeke en de deelgemeentes Schelderode, Munte en
Bottelaere om uit te komen in de Bergbosstraat, waar ik heel wat mooie
kinderjaren mocht doorbrengen. Van mijn huidige thuisgevoel wandel ik naar mijn
verste herinneringen aan een warm thuisgevoel. Op die manier hoop ik mijn
steentje te kunnen bijdragen aan de ondersteuning van vluchtelingen die op zoek
zijn naar een nieuw, warm en veilig thuisgevoel, want willen we niet allemaal
gelukkig zijn?
Ons team heet nog steeds Wandel met je hart en wij zijn op zoek naar sponsors die ons én het goede werk van Vluchtelingenwerk Vlaanderen willen steunen. Voorlopig zijn we met twee: Anne, die voor de vierde keer zal meestappen en ik. Ons team zal waarschijnlijk nog verder uitgebreid worden. Wil je weten hoe je kan steunen? Heel simpel. Ga naar www.refugeewalk.be, kies voor ‘sponsor een team’ en zoek ons team Wandel met je hart. Door daarop te klikken, kom je ook bij de knop STEUN terecht en de rest wijst zichzelf uit. Je kan eventueel een berichtje plaatsen als je het iets persoonlijker wil maken en anoniem steunen is ook mogelijk. De rechtstreekse link naar onze sponsorpagina is: https://www.refugeewalk.be/nl-NL/project/wandel-met-je-hart?tab=overview
Normaal
gezien krijgen wij nadien een mailtje dat we gesponsord werden.
Alvast hartelijk dank. We zullen ze stappen, die kilometers!
Vluchtelingenwerk Vlaanderen is meer dan alleen een startpunt. Daarover is alles te lezen op https://www.vluchtelingenwerk.be/. Op de website van de Refugee Walk (www.refugeewalk.be) staat meer informatie over de tocht zelf.
Sportieve en gemotiveerde groeten,
Sara
P.S. De sponsors die ik persoonlijk ken, komen net zoals de voorbije vier edities op een wandelaartje aan mijn rugzak te hangen. Er hangen er nu vier aan en deze blijven me ook nog steeds vergezellen tijdens mijn wandelingen. Stap jij ook mee?
Bronnen:
